Posts Tagged ‘Καταναλωτές’
ΙΝΚΑ/ΓΟΚΕ –ΔΤ 570/13.04.2017
Πάσχα και Ασφάλεια Τροφίμων.
Ως καταναλωτές, έχουμε και εμείς την ευθύνη, γιατί πρέπει να προσέχουμε για να έχουμε. Αυτό σημαίνει πως πρέπει, να κάνουμε έρευνα στην αγορά, για το θέμα τιμών και ημερομηνιών λήξης, ενώ για το θέμα ασφάλειας οι ευθύνες είναι των υπηρεσιακών παραγόντων. Και προσοχή στην ασφαλή και υγιεινή χρήση μετά την αγορά των προϊόντων.
Η κλασική εκτροφή για 6 – 8 μήνες στο χορτάρι του βουνού, αποτελεί παρελθόν, λόγω τεχνολογίας ζωοτροφών και ενστάβλισης, με ανάλογο όμως αποτέλεσμα και στην τιμή, που άρχισε να φθάνει και σε εμάς, τους καταναλωτές. Το κρέας τώρα είναι το φθηνότερο φαγητό.
Η απλοποίηση αυτή, η μείωση χρόνου και της τιμής, με την χρήση της τεχνολογίας στην ζωοεκτροφή δεν εννοούμε πως είναι μεμπτό, μόνο όμως όταν δεν υπάρχει μεμπτό στον έλεγχο και της εκτροφής και της παραγωγής και όταν τα ξέρουμε και τα δυο, και εμείς οι καταναλωτές.
Τώρα που αντικαταστάθηκε ο ‘’ΘΕΟΣ΄΄ με την τεχνολογία, πρέπει πολλοί θεοί τεχνολόγοι, να ελέγχουν και την εκτροφή και την παραγωγή του κρέατος, ειδικά τις ορμόνες !!!.
Ναι, ουδέν μεμπτόν στην ασφαλή χρήση της τεχνολογίας τροφίμων, συμφωνούμε.
Θέλουμε να ξέρουμε όμως και τι ακριβώς τρώμε και γιατί το αγοράζουμε τόσο.
Απλά για να μπορούμε ασκήσουμε το δικαίωμα της επιλογής μεταξύ αυτών.
Οι χώρες των Βαλκανίων, μη μπορώντας να έχουν την πολυτέλεια της αγοράς ζωοτροφών και διαθέτοντας ακόμα βοσκούς στα βουνά, προβάλλουν το ΄΄φυσικής εκτροφής΄΄ στα ράφια των χασάπικων της αγοράς μας, αλλά ακόμα ενισχυμένα για το μερίδιό τους, με την ανάλογα χαμηλότερη τιμή τελικής διάθεσης, από τα Ελληνικά, που όμως για όλα αυτά, δεν διευκρινίζεται η διαδικασία και το κόστος εκτροφής τους, για να δικαιούνται διαφορετικής και ανάλογης τιμής. Η παραγωγή Ελληνικών για φέτος μας είπαν ότι είναι υπερβολικά μεγάλη. Για να δούμε και τιμές, ΄΄υπερβολικά χαμηλές΄΄, που μας είπαν από την Βαρβάκειο, που μας είχαν πει ότι θα είχε γίνει κλειστή και κλιματιζόμενη, ότι θα είναι….. όπως οι περσινές.
Από τις 10.4.08 σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Ανάπτυξης, το πακέτο θα έχει τη ετικέτα με τιμή, προέλευση, τμήμα, & βάρος.
Οδηγίες του ΙΝΚΑ για το ΠΑΣΧΑ 2017
Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι κατά την διάρκεια αυτών των ημερών, η αγορά τροφίμων ελέγχεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ακολουθώντας την ανάγκη του καταναλωτή για καλή και ασφαλή ποιότητα και ανάλογα καλές τιμές. Έτσι, αλλά και παρ όλα αυτά, η τελική ευθύνη αγορών ανήκει στον καταναλωτή, ο οποίος θα πρέπει να εφαρμόζει με ιδιαίτερη προσοχή αυστηρά κριτήρια επιλογής, έχοντας υπόψη ότι:
* η σχέση τιμών και ποιότητας είναι αυτονόητη. (εξαιρείται η ασυνειδησία στο ποσοστό κέρδους).
* οι αγορές τροφίμων από πλανόδιους πωλητές, από μη σταθερά και επώνυμα σημεία πώλησης ή από δήθεν παραγωγούς, θα πρέπει να αποφεύγονται συστηματικά, διότι αποτελούν χώρο διάθεσης μη ελεγχόμενων τροφίμων, πολλές φορές ακατάλληλων ή επικίνδυνων.
* οι βασικοί κανόνες που αφορούν την αναζήτηση πληροφοριών στην επισήμανση των τυποποιημένων ή μη τροφίμων ισχύουν πάντα, όπως επίσης ισχύουν οι βασικοί κανόνες σχετικά με την υγιεινή και την ασφάλεια των τροφίμων στο τελικό στάδιο διαχείρισής τους (συντήρηση, μαγείρεμα, κλπ.) από τον καταναλωτή.
Αναλυτικότερα, είναι θέμα αυτοσεβασμού του ίδιου του Καταναλωτή, να επιμείνει και να διατυπώνεται, σε ότι αφορά την μη τήρηση και να επιλέγει μόνο όπου τηρούνται τα ακόλουθα:
Α) Υγιεινή και Ασφάλεια Κρέατος:
Σε όλα τα σφάγια πρέπει να υπάρχουν σφραγίδες που θα υποδηλώνουν τη χώρα γέννησης κάθε ζώου. Αναλυτικότερα από 31-3-03 σχετικά με τη σφράγιση κρεάτων ισχύουν τα εξής:
. Σε ζώα που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και εσφάγησαν σε ελληνικό σφαγείο όλες οι σφραγίδες είναι χρώματος τουρκουάζ και φέρουν μια επί πλέον σφραγίδα με τη λέξη « Ελλάς ».
. Σε ζώα που γεννήθηκαν σε τρίτη χώρα( εκτός Ελλάδος και ΕΕ) και εσφάγησαν σε ελληνικό σφαγείο όλες οι σφραγίδες είναι χρώματος τουρκουάζ και επί πλέον σφραγίδα χρώματος καστανού με το όνομα της χώρας γέννησης.
. Σε ζώα που γεννήθηκαν στην ΕΕ και εσφάγησαν σε ελληνικό σφαγείο όλες οι σφραγίδες είναι χρώματος τουρκουάζ και επί πλέον σφραγίδα ίδιου χρώματος με το όνομα της χώρας γέννησης.
Τα παραπάνω δεν ισχύουν για κρέατα που έχουν σφραγιστεί στη χώρα προέλευσης.
Τα σφάγια εισάγονται από χώρες που αποδεδειγμένα δεν έχουν παρουσιάσει πρόβλημα αφθώδους πυρετού (ο αφθώδης πυρετός είναι μια ασθένεια αποκλειστικά των ζώων και δεν προσβάλλει τον άνθρωπο).
τα μέτρα που λαμβάνονται τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από διάφορα κράτη – μέλη της, έχουν αποκλειστικό σκοπό την προστασία του ζωικού κεφαλαίου τους, που γίνεται τροφή μας.
Ένα ερώτημα που απασχολεί τους καταναλωτές, συνδέεται με τα προληπτικά μέτρα που έχουν ληφθεί στην Ευρώπη και αφορούν την απαγόρευση της κατανάλωσης, όχι του κρέατος, αλλά ορισμένων μόνο τμημάτων των σφαγίων μοσχαριών και αμνοεριφίων, που σχετίζονται με πιθανούς κινδύνους, όπως στο παρελθόν, τον κίνδυνο της «σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας» κ.α..
Τα μέτρα αυτά, έχουν καθαρά προληπτικό χαρακτήρα και εφαρμόζονται κυρίως σε αιγοπρόβατα μεγαλύτερα των 12 μηνών, ηλικία που συνήθως δεν καταναλώνεται στην χώρα μας. Σε αιγοπρόβατα όμως ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών, απαγορεύεται μόνο ο σπλήνας, ο οποίος θα πρέπει να αφαιρείται στο σφαγείο και να μην περιέχεται στην «συκωταριά», που διατίθεται προς πώληση στον καταναλωτή.
Στα ζώα αυτά επιτρέπονται επομένως, όλα τα υπόλοιπα τμήματά τους περιλαμβανομένων των σπλάχνων (έντερα, πνεύμονας, κ.λ.π.), όπως και το κεφάλι.
Ανάλογη απαγόρευση αφορά και τα βοοειδή, όπου σε ζώα ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών απαγορεύονται μόνο τα έντερα, ενώ σε βοοειδή μεγαλύτερα του ενός έτους, απαγορεύεται εκτός από τα έντερα και το κεφάλι, η σπονδυλική στήλη και ο νωτιαίος μυελός.
Στις συσκευασμένες συκωταριές, θα πρέπει ο καταναλωτής να αναζητά την σφραγίδα καταλληλότητας, όπου αναφέρεται η προέλευσή τους από εγκεκριμένη εγκατάσταση. Το ίδιο ισχύει και για συσκευασμένα κεφαλάκια.
Οι καταναλωτές μπορούν να εμπιστευθούν για την αγορά κρέατος, σταθερά και επώνυμα σημεία πώλησης της αγοράς (κρεοπωλεία, μεγάλες επιφάνειες, κ.λ.π.), γνωρίζοντας ότι τα παραπάνω μη επιτρεπόμενα τμήματα των ζώων, αφαιρούνται στα σφαγεία με ευθύνη των κτηνιατρικών αρχών. Σε κάθε περίπτωση οι καταναλωτές μπορούν να αναζητούν τις σφραγίδες κτηνιατρικού ελέγχου και προέλευσης για τα αμνοερίφια, όπως και την «ταυτότητα» προέλευσης και σφαγής για τα μοσχάρια.
Τονίζουμε πως η αυτοκόλλητη ετικέτα από την υποχρεωτική ταμειακή μηχανή του κρεοπώλη, από 10.4.08 και μετά πρέπει να έχει όλα τα στοιχεία, είδος, τμήμα, προέλευση, τιμή και βάρος.
1) Προσοχή στην υγιεινή του καταστήματος – το νωπό κρέας να μην είναι εκτεθειμένο στα τσιγκέλια-.
2) Το αρνάκι γάλακτος πρέπει να έχει ροζ κρέας, τα κόκαλα του να είναι λεπτά και το λίπος του άσπρο.
3) Το κατσικάκι έχει πιο σκούρο και σφικτό κρέας από το αρνί και λιγότερο λίπος.
4) Το φρέσκο αρνί έχει μυρωδιά ευχάριστη (όχι οσμή αμμωνίας) και η σάρκα του πρέπει να είναι σφιχτή και ελαφρώς υγρή. Το χρώμα του πρέπει να είναι «ζωηρό».
Όταν έχει θαμπό χρώμα και σκληρό κρέας με εκχυμώσεις, πιθανόν το ζώο να είναι άρρωστο.
5) Το λίπος του αρνιού είναι διπλάσιο από αυτό του μοσχαριού και επομένως είναι πλούσιο σε χοληστερίνη. Για τον λόγο αυτό, καλό είναι να το καταναλώνουμε με μέτρο.
Αντιθέτως όμως, το κρέας αυτό, του αρνιού, είναι πηγή βιταμινών (Β6 & Β12), απαραίτητες για το νευρικό σύστημα και το δέρμα. Το συκώτι και τα νεφρά επίσης περιέχουν βιταμίνη Α.
6) Κρέατα που δεν έχουν την σφραγίδα Τουρκουάζ, πρέπει να δημιουργούν επιφυλάξεις στον καταναλωτή.
7) Αποφύγετε αγορές αμνοεριφίων που σφάχτηκαν σε υπαίθριους χώρους.
8) Ο κιμάς πρέπει να κόβεται παρουσία του πελάτη – εκτός από τα συσκευασμένα σε πακέτο, που, όμως, πρέπει να αναγράφεται η ημερομηνία ανάλωσης και το όνομα του παρασκευαστηρίου -.
9) Τα έντερα πρέπει να είναι πλυμένα και καθαρισμένα χωρίς δυσάρεστες οσμές.
10) Συκώτι, νεφρά, μυαλά, να τρώγονται φρέσκα (1-2 ημερών).
11) Το κατεψυγμένο κρέας να συντηρείται σε – 18ο Κελσίου.
12) Στα κοτόπουλα, το αγοραζόμενο να είναι επώνυμο (ειδικό καρτελάκι), να είναι καλοσχηματισμένο, το δέρμα να μην έχει σχισμές, μώλωπες, αιματώματα.
Τα τεμαχισμένα να πωλούνται συσκευασμένα με ενδείξεις του εργαστηρίου.
Τα κατεψυγμένα να έχουν την σφραγίδα της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας, την επωνυμία της επιχείρησης, ημερομηνία κατανάλωσης.
Β) Υγιεινή Αυγών
Η καταλληλότητα των αυγών συνδέεται με ορισμένα μορφολογικά χαρακτηριστικά, (όπως η έλλειψη αίματος ή ακαθαρσιών ή ραγίσματος στο τσόφλι) αλλά και από τον έλεγχο της ημερομηνίας λήξης και των σωστών ενδείξεων στις συσκευασίες τους: κατηγορία ποιότητας (Α,Β,Γ), βάρος, ημερομηνία συσκευασίας ή ωοσκόπησης.
Η διάθεση αυγών εκτός συσκευασίας («χύμα») επιτρέπεται με την προϋπόθεση ότι στα παραστατικά πώλησης αναγράφονται η ημερομηνία και η ένδειξη της ωοσκόπησης. Επιτρέπεται επίσης, η διάθεση έτοιμων βαμμένων αυγών, στην συσκευασία των οποίων θα πρέπει να αναγράφονται επίσης οι ημερομηνίες ανάλωσης και ωοσκόπησης. Σήμερα, δεν χρησιμοποιούνται μόνο εγκεκριμένες και ασφαλείς βαφές, που καθορίζονται από αντίστοιχη διάταξη του Κώδικα Τροφίμων & Ποτών, για αυτό προσοχή.
Τα αυγά πρέπει να είναι ωοσκοπημένα με κέλυφος καθαρό χωρίς κηλίδες αίματος (σαλμονέλα, παθογόνο μικρόβιο ή αιτία δηλητηρίασης).
Δεν πρέπει να πλένονται, όταν πρόκειται να διατηρηθούν στο ψυγείο, γιατί έτσι αφαιρείται το εξωτερικό υμενίδιό τους και επιταχύνεται η αλλοίωσή τους.
Ένα βρασμένο αυγό είναι φρέσκο όταν δεν κουνιέται ο κρόκος, δεν αποχωρίζεται εύκολα από το κέλυφός του, είναι λευκό και ο κρόκος κατέχει στο αυγό κεντρική θέση.
Στο νερό το φρέσκο αυγό πατώνει, το μπαγιάτικο βγαίνει στην επιφάνεια.
Προσοχή στις τοξικές βαφές! Αφήστε τα, 24 ώρες πριν το βάψιμο εκτός ψυγείου.
Τα βαμμένα αυγά που ράγισαν στο βάψιμο μην τα τρώτε ή αφαιρέστε το κομμάτι που έχει ποτιστεί.
Το προτιμότερο είναι, να βραστούν πρώτα ως έχουν, να κρυώσουν και μετά τα εμβαπτίζουμε για 5 λεπτά η περισσότερο για σκουρότερο χρωματισμό, σε κρύο νερό με την βαφή.
Γ) Ασφάλεια και Υγιεινή άλλων Τροφίμων
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνετε στις σωστές θερμοκρασίες συντήρησης, λόγω του ευαλλοίωτου χαρακτήρα των γαλακτοκομικών προϊόντων και προϊόντων ζαχαροπλαστικής.
1) Στα τυριά πρέπει να αναγράφεται στην συσκευασία η ημερομηνία παραγωγής. Πρέπει να έχουν ευχάριστη οσμή και γεύση.
2) Τα αλλαντικά πρέπει να έχουν καθαρό, στεγνό, γυαλιστερό περίβλημα, να μην έχουν δυσάρεστη οσμή και γεύση, να μην υπάρχει αλλαγή χρώματος.
3) Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο ποτό. Ποτέ με άδειο στομάχι ούτε και να το ανακατεύουμε.
4) Στα σοκολατένια αβγά προσέξτε η σοκολάτα να μην έχει αλλοιωθεί και διατηρήστε τα στο ψυγείο. Προσέξτε επίσης την ετικέτα για να διαπιστώσετε αν πρόκειται για αληθινή σοκολάτα η απομίμηση, αλλά και την ημερομηνία λήξης.
Πώς μπορούμε να περιορίσουμε τους κινδύνους από μολύνσεις και τοξικότητα
1) Να καθαρίζουμε καλά και να απολυμαίνουμε με ελαφρό διάλυμα χλωρίου τους πάγκους της κουζίνας, όπου προηγουμένως προετοιμάσαμε και πλύναμε τα πουλερικά και τα αυγά.
2) Να μην βάζουμε σε ντουλάπια ή ψυγείο, καρτέλες αυγών (για να περιοριστεί ο κίνδυνος μόλυνσης από σαλμονέλα που πιθανά μεταφέρουν).
3) Να αφαιρούμε και να πετάμε τα περιττά λίπη και τα ακατάλληλα εντόσθια.
4) Να αποφεύγουμε τα «ύποπτα» κρέατα και τα προϊόντα τους (αλλοιώσεις στο χρώμα, την οσμή, κ.λ.π.)
5) Να πλένουμε καλά με νερό τα κρέατα, τα λαχανικά και τα φρούτα.
ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΙΟΡΤΙΝΟ ΤΡΑΠΕΖΙ
ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ ΘΕΡΜΙΔΕΣ
σε γραμμάρια σε μιλιγκράμ
| ΑΡΝΙ |
300 |
330 |
1.230 |
| ΚΟΚΟΡΕΤΣΙ |
150 |
160 |
236 |
| ΑΒΓΑ (2) |
150 |
675 |
221 |
| ΤΥΡΙ |
100 |
72 |
304 |
| ΣΑΛΑΤΑ |
300 |
- |
75 |
| ΤΣΟΥΡΕΚΙ |
70 |
78 |
286 |
| ΨΩΜΙ |
50 |
- |
109 |
| ΣΟΚΟΛΑΤΕΝΙΟ ΑΒΓΟ |
100 |
10 |
529 |
Γενικό σύνολο θερμίδων 2.990 kcal
Γενικό σύνολο χοληστερίνης 1.325 mgr
- Τα παραπάνω είναι χωρίς αλκοόλ και αναψυκτικά.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, οι μέσες ημερήσιες θερμιδικές απαιτήσεις ενός άνδρα είναι 2.500 Kcal και μίας γυναίκας 2.000 kcal, ενώ η σύσταση της Αμερικάνικης Καρδιολογικής Εταιρίας για την ημερήσια πρόσληψη χοληστερίνης είναι το πολύ ως 400 mgr. Με ένα μόνο γεύμα την Κυριακή του Πάσχα προσθέτουμε ένα κιλό και λαμβάνουμε περισσότερη από επταπλάσια ποσότητα χοληστερίνης από τη συνιστώμενη, θέτοντας την υγεία μας σε κίνδυνο.
Παιχνίδια
- Να φέρουν το σήμα CE που σημαίνει ότι έχουν τηρηθεί οι προδιαγραφές προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των παιδιών. (κοινοτική οδηγία 88/3/79 περί ασφάλειας των παιχνιδιών).
- Να αγοράζουμε παιχνίδια που έχουν ενδείξεις και οδηγίες στα ελληνικά και πάντοτε αντίστοιχα με την ηλικία των παιδιών μας.
- Να ερευνούμε την αγορά σε τρία σημεία, για διαφορά τιμής από κατάστημα σε κατάστημα.
- Προσοχή στα παιχνίδια που πωλούνται υπαιθρίως. Είναι φτιαγμένα από άγνωστους κατασκευαστές χωρίς σήμα κατασκευής που να δείχνουν την προέλευσή τους, άρα ανεξέλεγκτα.
ΙΝΚΑ/ΓΟΚΕ-ΔΤ /567/18.12.16
Η αγορά παιγνιδιών δεν είναι παιχνίδι
Ενόψει της Χριστουγεννιάτικης περιόδου, κατά την οποία πραγματοποιούμε το 53% των αγορών μας σε παιχνίδια όλο το χρόνο, άρχισαν να κυκλοφορούν περισσότερα ακατάλληλα, απόμιμητικά (μαϊμούδες) αλλά και απαράδεκτα «παιχνίδια».
Το ΙΝΚΑ/Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος συμβουλεύει τους καταναλωτές για το ευαίσθητο θέμα της αγοράς παιχνιδιών:
ˉ Το σήμα CE στα παιχνίδια, διασφαλίζει θεωρητικά τον αγοραστή, στο βαθμό που ο έλεγχος για την απόλυτη τήρηση των προδιαγραφών – κ.λπ., που είναι η προϋπόθεση του σήματος, είναι και σε αυτόν τον τομέα, ανύπαρκτος. Στο βαθμό που τηρούνται αυτές οι προδιαγραφές, τα παιχνίδια της αγοράς, με τις επιφυλάξεις και προϋποθέσεις, οι οποίες αντιστοιχούν στην κάθε περίπτωση, είναι ασφαλή.
ˉ Τα παιχνίδια έχουν σημαντική συμμετοχή στα ατυχήματα, μέσα και έξω από το σπίτι. Ατυχήματα, τα οποία, σε καμία περίπτωση ασφαλώς, δεν αναιρούν την αναγκαιότητα των παιχνιδιών, αλλά υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα της εναρμόνισης παιχνιδιού και ηλικίας παιδιού.
ˉ Σύμφωνα με έρευνα του ΙΝΚΑ/Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος, την πρωτοβουλία για την αγορά-επιλογή παιχνιδιών έχουν κατά 61,7% τα παιδιά και κατά 38,3% οι μεγάλοι. Έτσι ένα σύνολο μεγαλύτερο από το 90% αυτών που επιλέγουν (στο βαθμό που, φυσιολογικά, τα παιδιά δεν έχουν τη σχετική πληροφόρηση), διαλέγει χωρίς καμία γνώση σχετικά με τις προϋποθέσεις ασφάλειας που πρέπει να πληρούν τα παιχνίδια.
ˉ Η προώθηση των παιχνιδιών αμφίβολης ποιότητας και προδιαγραφών έχει κλιμακωθεί με την μέθοδο των μεγάλων εκπτώσεων στη χονδρική.
ˉ Ο συντελεστής υπερβολικού κέρδους για το λιανεμπόριο οδηγεί πολλά καταστήματα σε αγορές με κύριο κριτήριο και κίνητρο αυτόν τον παράγοντα και πολύ λιγότερο τις ανάγκες, επιθυμίες, συμφέροντα του τελικού αγοραστή και κυρίως του τελικού καταναλωτή, του παιδιού.
ˉ Υπάρχουν κατηγορίες προϊόντων, οι οποίες εκλαμβάνονται και ως παιχνίδια (π.χ διακοσμητικές μπάλες, ψευτοκοσμήματα, μοντέλα σε κλίμακα κλπ.) αλλά δεν είναι παιχνίδια και κατά συνέπεια οι κατασκευαστές τους δεν έχουν υποχρεώσεις προδιαγραφών για παιχνίδια
ˉ Κυκλοφορούν στην αγορά απομιμήσεις επώνυμων παιχνιδιών χαμηλών ποιοτικών προδιαγραφών, όπως επίσης και παιχνίδια χωρίς ενδείξεις στα ελληνικά (παραγωγός, εισαγωγέας, ηλικία), αλλά και χωρίς οδηγίες χρήσης στα ελληνικά.
Το ΙΝΚΑ/Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος θα συμβούλευε τους γονείς να μην έχουν μαζί τους τα παιδιά στις «εφόδους» στα καταστήματα, για το συμφέρον και των ίδιων και των παιδιών. Το αν όμως θα του στερήσουν τη σχετική χαρά, αποτελεί μία επιλογή η οποία συνδέεται με τη λογική.
Σε κάθε περίπτωση αγοράστε έγκαιρα τα παιχνίδια. Κάνοντας έρευνα στην αγορά για ποιότητα και τιμές Οι διαφορές τιμών φθάνουν και το 81%. Αξίζει λοιπόν ένα βήμα παραπάνω.
Είναι ασφαλή τα παιγνίδια που κυκλοφορούν;
Υπάρχουν στην αγορά παιχνίδια που δεν τηρούν τους στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας και είναι επικίνδυνα για την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών. Δεν γνωρίζουμε καν τους κατασκευαστές τους (πανηγύρια, πλανόδιοι πωλητές, μικρομάγαζα).
Όροι και προϋποθέσεις έχουν θεσμοθετηθεί για την ασφάλεια των παιχνιδιών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κατά πόσον όμως τηρούνται οι προδιαγραφές, ανήκει στις εθνικές αρχές. Ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι, αναφορικά με την αξιολόγηση της καταλληλότητας, η Οδηγία Β8/378 περί ασφάλειας των παιχνιδιών, προβλέπει ότι ο κατασκευαστής έχει την επιλογή:
• Είτε να δηλώσει το παιχνίδι σύμφωνο με τα εναρμονισμένα πρότυπα για την ασφάλεια
των παιχνιδιών που έχουν εγκριθεί από τα ευρωπαϊκά ιδρύματα τυποποίηση CEN και
Cenelec και τα οποία παρέχουν μία ένδειξη συμμόρφωσης προς τις ουσιώδεις
απαιτήσεις ασφάλειας της Οδηγίας.
• Είτε να υποβάλει ένα δείγμα του παιχνιδιού του σε ένα αναγνωρισμένο οργανισμό ο
οποίος θα του προμηθεύσει μια βεβαίωση τύπου ΕΚ, αν το δείγμα είναι σύμφωνο με τις
ουσιώδεις απαιτήσεις ασφάλειας της Οδηγίας.
Και στις δύο περιπτώσεις, ο κατασκευαστής τυπώνει στο παιχνίδι ή τη συσκευασία του πριν από τη διάθεση του στην αγορά, την ένδειξη CE, με την οποία δηλώνει τη συμμόρφωση του παιχνιδιού προς τα εναρμονισμένα πρότυπα ή το εγκεκριμένο υπόδειγμα.
Η Οδηγία 88/378 δεν επιβάλλει τον έλεγχο του κάθε μεμονωμένου παιχνιδιού. Απλά αναφέρει ότι ο κατασκευαστής εξασφαλίζει τη συμμόρφωση των παραγόμενων προϊόντων με τα εναρμονισμένα πρότυπα ή το εγκεκριμένο υπόδειγμα.
Η δράση των εθνικών αρχών ελέγχου που γίνεται μέσω δειγματοληψίας παιχνιδιών που διατίθενται στις αγορές τους πρέπει να είναι επαρκής, όχι μόνο ως προς την απόσυρση από την αγορά των επικίνδυνων παιχνιδιών αλλά επίσης για την αποτροπή ασυνείδητων κατασκευαστών από το να χρησιμοποιούν την ένδειξη CE, χωρίς να τη δικαιούνται. Και αυτό δεν συμβαίνει.
Τα πρότυπα της CEN (Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης) που ασχολείται με τους κινδύνους από τα παιχνίδια και που στη χώρα μας έχουν εκδοθεί με την ευθύνη του ΕΛΟΤ (Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης) καθορίζουν τις γενικές προδιαγραφές που αφορούν:
α. στις φυσικές και μηχανικές ιδιότητες των παιχνιδιών
β. στο εύφλεκτο και
γ. την τοξικότητα των παιχνιδιών.
Το παιχνίδι είναι απαραίτητο νια το παιδί
Πρόκειται για μια δραστηριότητα που το βοηθά να ανακαλύψει μόνο του τον κόσμο, ένας απαραίτητος παράγοντας για την αρμονική ανάπτυξη τόσο του σώματος όσο και της προσωπικότητας του.
• Ευνοεί τη σωματική ανάπτυξη ταυ παιδιού. Βοηθά στην ανάπτυξη της κινητικότητας του, στην
ανάπτυξη των αισθητηρίων οργάνων του.
• Βοηθά να αναπτυχθούν οι νοητικές ικανότητες του.
• Μέσα από το παιχνίδι αναπτύσσει το συναισθηματικό του κόσμο.
• Χάρη στο παιχνίδι αναπτύσσει την επιδεξιότητα του και την κοινωνικότητα του. Ανακαλύπτει
τα άλλα παιδιά, μοιράζεται τις χαρές του μαζί τους.
• Το παιχνίδι αναπτύσσει τη φαντασία του παιδιού και βέβαια … διασκεδάζει.
Το ακριβότερο ή το πιο πολυδιαφημιζόμενο παιχνίδι, όμως, δεν είναι αναγκαστικά και το πιο κατάλληλο για το παιδί.
Ο ευαίσθητος και αδιαμόρφωτος ακόμα χαρακτήρας του παιδιού πρέπει να είναι καθοριστικός παράγοντας για τις αγορές μας.
Για ένα σωστό παιχνίδι
Το «Διεθνές Συμβούλιο για το Παιδικό Παιχνίδι», ένας διεθνής οργανισμός που συγκεντρώνει στις γραμμές του ερευνητές, ψυχολόγους, παιδαγωγούς, γιατρούς και γονείς, διατύπωσε τις ακόλουθες προδιαγραφές για τη σωστότερη αντιμετώπιση του προβλήματος που ονομάζεται «παιχνίδι».
• Τα παιχνίδια πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στην ηλικία του παιδιού Πρέπει,
όμως, να υπολογίζονται και ο ατομικός ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού και η
προσωπικότητα του.
• Τα παιχνίδια πρέπει να βοηθούν στην απελευθέρωση της φαντασίας του παιδιού.
Ένα απλό παιχνίδι όπως οι κύβοι, μπορεί να πάρει πιο σύνθετες μορφές (το «κτίσιμο» για
παράδειγμα, ενός ολόκληρου χωριού ή ενός πύργου).
• Το παιχνίδι χρειάζεται να έχει σχέση με τη φαντασία του παιδιού, Γι αυτό πρέπει να
αποφεύγονται τα πολύ ουδέτερα παιχνίδια. Αντίθετα οι εικόνες και οι ιστορίες μπορούν να
εξοικειώσουν το παιδί με καταστάσεις άγνωστες σε αυτό.
• Ένα παιδί είναι πάντα περίεργο να μάθει πώς είναι φτιαγμένο το παιχνίδι του. Γι’ αυτό
πρέπει να μπορεί να το συναρμολογήσει κάθε φορά που το επιθυμεί.
• Το παιχνίδι χρειάζεται να προσφέρει στο παιδί μια ποικιλία χρήσεων. Αυτό της μιας
χρήσης δεν επιτρέπει στο παιδί, παρά το ρόλο του παθητικού θεατή και γι’ αυτό γρήγορα
ξεχνιέται και εγκαταλείπεται σε μια γωνιά.
• Το χρώμα και η μορφή παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αισθητικής
του Τα μικρά παιδιά προτιμούν πάντα τα έντονα χρώματα. Τα μεγαλύτερα προτιμούν τα
φυσικά χρώματα και τα πιο σύνθετα σχήματα,
• Το υλικό με το οποίο είναι κατασκευασμένο το παιχνίδι, έχει επίσης μεγάλη
σημασία. Καλύτερα να προτιμάται το ξύλο και το ύφασμα από τα διάφορα άλλα υλικά
που κατακλύζουν την αγορά.
• Οι διαστάσεις του παιχνιδιού πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στην ηλικία του
νεαρού κατόχου του. Τα μωρά και τα μικρότερα παιδιά προτιμούν τα μεγαλύτερα,
αναλογικά, παιχνίδια. Ας έχουμε πάντως υπόψη μας ότι το παιδί πρέπει να μπορεί να
μεταφέρει μόνο το παιχνίδι του
• Η ποσότητα χρειάζεται να είναι προσαρμοσμένη στη λειτουργία του παιχνιδιού
Αρκεί μια κούκλα για ένα ολοκληρωμένο παιχνίδι. Για να κτιστεί όμως μια πόλη
χρειάζονται πολλοί κύβοι.
• Η στερεότητα και η αντοχή ενός παιχνιδιού είναι, επίσης, παράγοντες που παίζουν
σημαντικό ρόλο για την αγορά. Το παιδί πρέπει βέβαια να μαθαίνει να χρησιμοποιεί
προσεκτικά τα παιχνίδια του, δεν είναι όμως σωστό να παραβλέπουμε την περιέργεια και
τη διάθεση του για διάφορους πειραματισμούς.
• Η ασφάλεια του παιχνιδιού είναι επίσης ένα πολύ σημαντικό στοιχείο. Οι ανάγκες
διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία του παιδιού,
• Η τιμή πρέπει να σχετίζεται άμεσα με την αντοχή και την ποιότητα του παιχνιδιού.
Μερικές φορές είναι καλύτερο ένα πιο ακριβό παιχνίδι που καλύπτει τις παραπάνω
προϋποθέσεις, παρά ένα φτηνότερο που θα αχρηστευθεί μετά την πρώτη κιόλας χρήση
του. Πάντως τα ακριβότερα παιχνίδια δεν είναι αναγκαστικά τα καλύτερα. Επίσης δεν
πρέπει να ξεχνάμε πως ένα υλικό που στα μάτια ενός μεγάλου φαντάζει σαν χωρίς καμία
αξία, μπορεί να είναι πολύτιμο για το παιδί.
Μερικές συμβουλές νια ασφαλή αγορά παιχνιδιών
• Προσέξτε ιδιαίτερα τα στολίδια των χριστουγεννιάτικων δέντρων
Παρόλο που η εμφάνιση τους είναι παιχνιδίστικη δεν θεωρούνται παιχνίδια και έτσι δεν υπάρχει καμία διάταξη διεθνώς που να υποχρεώνει τους κατασκευαστές να ακολουθούν τις προδιαγραφές για τα παιχνίδια. Επίσης προσέχετε τα φτηνά παιχνίδια, που πουλιούνται με το σωρό στα διάφορα πανηγύρια, φτιαγμένα από άγνωστους κατασκευαστές, χωρίς κανένα σήμα κατασκευής που να δείχνει την προέλευση του.
• Προσέξτε τις σωστές ηλικίες
Είναι επικίνδυνο να αγνοούμε τις υποδείξεις ηλικίας των κατασκευαστών (ιδιαίτερα εάν κάποιοι γονείς θεωρούν το παιδί τους, σαν ένα ξεχωριστό βλαστάρι ιδιοφυΐας). Οι υποδείξεις δίνονται ακριβώς για λόγους ασφαλείας. Για παράδειγμα, όταν ένα παιχνίδι προειδοποιεί ότι «δεν είναι για παιδιά κάτω των 3 ετών», μπορεί να περιέχει μικρά κομμάτια, που εύκολα μπορούν να τα καταπιούν,
• Καλό είναι να ελέγχετε την ποιότητα
Κοιτάξτε καλά για μυτερές ή κοφτερές άκρες, σκλήθρες ή καρφιά που εξέχουν, εύθραυστο πλαστικά που μπορούν να σπάσουν σε κοφτερά κομμάτια και εξαρτήματα που μπορούν να ξεκολλήσουν ή να λυθούν. Παρακολουθείτε τα παιχνίδια των παιδιών σας και επισκευάζετε αμέσως ή πετάτε τα άχρηστα παιχνίδια.
• Αν είσαστε φιλύποπτοι για επικίνδυνα συστατικά
Δεν μπορείτε βέβαια μόνοι σας να ελέγξετε αν τα διάφορα χρώματα περιέχουν επικίνδυνες ουσίες. Μπορείτε όμως να βεβαιωθείτε ότι δεν ξεβάφουν ή ότι δεν είναι σε σημείο που μπορεί το παιδί εύκολα να τα μασήσει, ώστε να δημιουργηθούν επικίνδυνες καταστάσεις Αν δυσπιστείτε για τους χρωματισμούς ενός παιχνιδιού, ρωτήστε τον πωλητή κατά πόσον έχουν ελεγχθεί τα συστατικά τους και από ποια Αρχή. Αν ξαναβάψετε μόνοι σας επισκευασμένα παιχνίδια των παιδιών σας, χρησιμοποιήστε πάντα φυσικά χρώματα.
• Σκεφτείτε ότι το παιχνίδι μπορεί να υποστεί κακομεταχείριση
Εξετάστε αν σε μια τέτοια περίπτωση, μπορεί να δημιουργήσει οποιονδήποτε κίνδυνο Τα μικρά παιδιά μπορούν να χώσουν τα κεφάλια, τα χέρια ή τα δάκτυλα τους μέσα σε πιθανά ανοίγματα, να χώσουν μικρά αντικείμενα στο στόμα τους, τα αφτιά ή τη μύτη τους, να ισορροπήσουν ή να πηδήξουν πάνω σε οποιαδήποτε επιφάνεια.
• Εξετάστε επίσης τη συσκευασία
Πολλά παιδιά χαίρονται να παίζουν με το κουτί της συσκευασίας όσο και με το περιεχόμενο παιχνίδι. Γι’ αυτό πετάξτε λεπτά πλαστικά καλύμματα και ελέγξτε το κουτί για συρραπτικούς συνδετήρες.
Ορισμένα είδη παιχνιδιών έχουν ιδιαίτερα προβλήματα
• Πτυσσόμενα παιχνίδια
Ελέγξτε παγίδες δαχτύλων σε παιχνίδια όπως: μικρές σιδερώστρες, καροτσάκια για κούκλες, πτυσσόμενα καρεκλάκια. Χώστε ένα μολύβι στα πιθανά επικίνδυνα σημεία, την ώρα που τα κλείνετε, για να βεβαιωθείτε ότι δεν διατρέχουν κίνδυνο τα δαχτυλάκια των παιδιών.
• Μαλακά παιχνίδια
Ελέγξτε αν το παραγέμισμα μπορεί να πλυθεί. (Πρέπει να αποφεύγετε στενό καθάρισμα σε παιχνίδια – τα αέρια από την εξάτμιση των καθαριστικών φαρμάκων θέλουν πολύ χρόνο για να εξαλειφθούν τελείως). Τραβήξτε αρκετά δυνατά τα μάτια για να βεβαιωθείτε ότι δεν βγαίνουν. Χαϊδέψτε προσεκτικά το κεφάλι και τα άκρα για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν αιχμηρές γωνίες. Ιδιαίτερα προσεκτικοί να είστε αγοράζοντας παιχνίδια που φτιάχτηκαν σε σπίτια από κυρίες για φιλανθρωπικές αγορές.
• Κουδουνίστρες και μουσικά παιχνίδια για το κρεβατάκι.
Προσέξτε τα διάφορα κορδόνια με τα οποία μπορεί να τυλιχτεί ένα παιδί Καμιά άκρη κορδονιού δεν πρέπει να ξεπερνάει τους 30 πόντους. Κοιτάξτε τις κουδουνίστρες και τα μουσικά παιχνίδια για αιχμηρές γωνίες. Παρακολουθήστε τα και αργότερα στη ζωή του παιδιού. Τα σφαιρίδια μέσα στην κουδουνίστρα μπορούν να έχουν ακριβώς το κατάλληλο μέγεθος για να σφηνωθούν στο λάρυγγα ενός βρέφους και οι μηχανισμοί από τα μουσικά παιχνίδια μπορούν να έχουν κοφτερά εξαρτήματα.
• Παιχνίδια με μηχανικά κινητά μέρη
Αυτά μπορούν να έχουν εξωτερικά περιστρεφόμενα μέρη. Ελέγξτε αν ο μηχανισμός είναι καλά προφυλαγμένος. Επίσης τι μπορεί να συμβεί αν πιαστεί ένα δακτυλάκι ή τα μαλλιά του παιδιού στο μηχανισμό.
• Παιδικά όπλα
Πιστόλια και άλλα παιχνίδια που εκτοξεύουν ένα βλήμα δεν μπορούν ποτέ να είναι σίγουρα. Πρέπει να διδάξετε καλά τα παιδιά σας να μην τα χρησιμοποιούν ποτέ, σημαδεύοντας ένα άτομο ή ένα ζώο Πάντοτε να το κρατούν μακριά από το σώμα τους και να μη ρίχνουν σε κάποιο σημείο που μπορεί το βλήμα να εξοστρακιστεί.
• Συστοιχίες κατασκευής μοντέλων και χημικών πειραμάτων
Αυτά τα παιχνίδια μπορούν να περιέχουν συστατικά που είναι δυνατόν να γίνουν επικίνδυνα αν χρησιμοποιηθούν εσφαλμένα. Πριν από την αγορά πρέπει να διαβάζονται με προσοχή οποιεσδήποτε οδηγίες χρήσεως για επιβεβαίωση ότι είναι ακίνδυνα και εύκολα στη χρήση τους.
• Συστοιχίες εξαρτημάτων κατασκευών
Αυτές περιέχουν συνήθως μικρά κομμάτια που τα μικρά παιδιά μπορούν να βάλουν στο στόμα τους,
• Αυτοκινητάκια
Ελέγξτε για κοφτερές γωνίες ή άκρες και αν τα αγοράζετε για μικρό παιδί βεβαιωθείτε ότι οι ρόδες ή άλλα μικροεξαρτήματα δεν βγαίνουν εύκολα.
• Κούκλες
Κουνήστε τις δυνατά για να ακούσετε μήπως έχουν μέσα τους κανένα ελεύθερο εξάρτημα που περίσσεψε κατά τη σειρά μαζικής παραγωγής.
• Σφυρίχτρες και τρομπέτες
Βεβαιωθείτε ότι δεν διαλύονται εύκολα και ότι μικρά κομμάτια, όπως επιστόμια ή σφαιρίδια, δεν αποσπώνται με τρόπο που να μπορεί ένα παιδάκι να τα καταπιεί.
• Μπαλόνια και βόλοι.
Μην αφήνετε ποτέ τα παιδιά να φουσκώνουν μπαλόνια με το στόμα τους. Αν θέλετε αγοράστε τους μια μικρή τρόμπα ή φουσκώστε τα εσείς.
Πολύ εύκολα μπορεί ένα μπαλόνι να αναρροφηθεί και να αποφράξει το λάρυγγα. Θυμίζετε πάντως στα παιδιά ότι οι βόλοι δεν είναι για να μπαίνουν στο στόμα, αλλά ούτε να αφήνονται οπουδήποτε στο πάτωμα. Στην πρώτη περίπτωση κινδυνεύουν να τους καταπιούν, στη δεύτερη κινδυνεύουν – όπως επίσης και εσείς – από γλιστρήματα.
• Παιχνίδια με μπαταρίες
Βεβαιωθείτε ότι το κουτί για τις μπαταρίες είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε τα μικρά παιδιά να μην έρχονται σε επαφή με τις μπαταρίες ή τους ακροδέκτες που ίσως έχουν μυτερές άκρες. Το καπάκι του κουτιού πρέπει να είναι σταθερό πάνω στο παιχνίδι για να μη χαθεί Δεν θα πρέπει να ανοίγει εύκολα όταν το παιχνίδι βρίσκεται σε λειτουργία. Πρέπει να έχει σαφή σήματα για τον τρόπο τοποθέτησης μπαταριών. (Όταν είναι πολλές μπαταρίες, μια λανθασμένη τοποθέτηση μπορεί να δημιουργήσει υπερθέρμανση, ανάφλεξη).
Περισσότερες πληροφορίες:
ΙΝΚΑ/Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος
Ακαδημίας 7 - 706 71 Αθήνα
Τηλ. 210.36.32.443-fax. 210.36.33.976